Ưu và nhược điểm của các loại nút chai rượu

Khi nhắc đến rượu vang ai cũng sẽ nghĩ đến hương vị của nó như thế nào. Có bao giờ bạn đã tìm hiểu về các nút chai rượu được gắn ở trên chưa? Mỗi một loại nút rượu vang sẽ có ý nghĩa và công dụng riêng của chúng. Hãy cùng Dạy Pha Chế Á Âu tìm hiểu về các loại nút chai rượu ngay bây giờ nhé.

Nút bần

Nút bần (cork) là dạng nút chai rượu được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Khoảng ở thế kỷ thứ 1 trước Công nguyên, một chai rượu được tìm thấy ở Ephesus – thành phố của Hy Lạp. Nó được niêm phong bằng một loại nút được làm từ vỏ cây sồi. Cho đến hiện nay, nút bần vẫn được sử dụng để đóng chai rượu, là dạng nút chai bảo vệ hương vị rượu vang tốt nhất.

Ưu điểm

Số lượng cây sồi trên thế giới có khoảng 2,4 triệu ha. Hơn một nửa trong số đó được thu hoạch dùng để chế biến chai rượu vang đến từ Bồ Đào Nha. Với tuổi thọ của cây sồi lên tới 200 năm, một cây có thể thu hoạch đủ để làm hàng ngàn nút chai rượu vang.

Hơn nữa, nút bần là vật liệu có thể tái tạo 100% khi được xử lý đúng cách như khử trùng, đun sôi, xử lý bằng nước đun sạch… Đặc biệt nút bần khá nhẹ, nổi trên mặt nước được, có tính chống cháy và chống quá trình lão hóa của rượu, làm cho hương vị rượu vang ngon hơn. Ngoài ra, tính đàn hồi của nút bần làm cho cổ chai rượu sẽ được bịt kín và giữ oxy ở bên trong không ra ngoài.

Nhược điểm

Nút bần có một số nhược điểm nhỏ khác mà có thể bạn chưa biết. Khi nút bần gặp hợp chất hóa học 2, 4, 6 trichloroanisole hoặc TCA sẽ làm cho nút chai sinh ra một số loại nấm và gây ra mùi ẩm ướt hoặc mùi mốc đến rượu. Do đó, các nút bần được kiểm soát chặt chẽ trong quá trình sản xuất. Nếu như chất TCA trên 10% thì sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng, làm rượu bị nhiễm độc. Tỷ lệ “đẹp” của chất TCA trong nút bần khoảng 3% – 7%.

Chính vì tính đàn hồi sau khi xử lý của gỗ, một số cork sẽ dễ bị vỡ vụn theo thời gian. Đôi khi phần vụn này sẽ còn sót ở đáy chai rượu. Hoặc trong quá trình mở nút chai rượu, phần vụn của gỗ cũng dễ phạm vào rượu. Để tránh tình trạng này, khi phục vụ rượu vang người ta hay sử dụng đến decanter để lọc cặn còn sót lại.

Nắp vặn

Nắp vặn trong tiếng Anh là Screw Cap. Nắp vặn xuất hiện thay thế cho những nhược điểm của nút bần mang lại và giảm chi phí đóng chai. Khi mới ra đời, một số nút vặn đã làm cho rượu bị nhiễm độc. Cho đến một thời gian sau, nắp vặn được thiết kế gồm nắp nhôm lót bằng nhựa bên trong và tích hợp với phần vỏ (kim loại hoặc giấy chuyên biệt) ôm sát đỉnh cổ chai để đảm bảo hương vị rượu ở bên trong.

Ưu điểm

Nắp vặn không có hiện tượng nhiễm độc bởi chất hóa học TCA. Hơn nữa, nắp vặn có tuổi thọ cao, tồn tại lâu hơn, tiết kiệm chi phí sản xuất, dễ mở dễ đóng nút khi sử dụng, không có tác động mùi của nút chai, ổn định trong việc bảo quản rượu như để đứng hoặc để ngang đều được…

Nhược điểm

• Lúc trước mọi người hay quan niệm rượu vang xịn hay rượu vang rẻ thường được nhận diện qua nắp rượu. Thật vậy, những chai rượu vang đắt tiền hiện nay thường dùng nút bần hơn nắp vặn. Đây cũng là một nhược điểm mà người ta ít sử dụng nắp vặn.
• Tiếp đến, nắp vặn gây ra nhiều tranh cãi khi hạn chế sự tiếp xúc của oxy với rượu vang nên làm giảm tuổi thọ của rượu vang. Nhiều người ủng hộ nút bần hơn vì chất liệu đàn hồi tự nhiên. Nhưng cũng có ý kiến trái chiều cho rằng nắp vặn có vỏ bọc bên ngoài cứng cáp nên bảo vệ tốt hơn.
• Thế nhưng, một vấn đề khác về nắp vặn đó là chất liệu nhôm làm nắp vặn và nhựa PVDC làm lớp lót có ảnh hưởng đến môi trường. Bởi vì hai hợp chất này không thể phân hủy, mặc dù có thể tái chế.

Nút chai tổng hợp

Trong tiếng Anh gọi là Synthetic Cork. Là những nút chai được làm từ nhựa polyetylen. Nút chai nhựa tổng hợp dễ uốn cong, tạo được độ xốp tự nhiên như nút bần. Hợp chất nhựa sinh học làm nút chai là làm từ ethylene – dùng để chế biến nguyên liệu thô tái tạo như mía.

Ưu điểm

Nút chai rượu tổng hợp cũng khó bị nhiễm độc bởi hợp chất TCA, rất bền và không bị biến chất. Hơn nữa, nút chai tổng hợp không dễ bị vỡ hoặc để lại cặn bên trong. Đặc biệt giá thành rẻ hơn các loại trên.

Nhược điểm

• Bởi vì nút chai tổng hợp được làm từ nhựa gốc dầu nên quá trình phân hủy lâu hơn. Nhưng nút chai có thể tái chế sử dụng.
• Khi sử dụng nút chai tổng hợp rất khó để mở, một số loại nắp có thể không thể đóng lại sau khi sử dụng, làm cho quá trình bảo quản bất tiện.
• Một số loại nắp chai tổng hợp có mùi nhựa rất khó chịu. Điều này sẽ ảnh hưởng đến hương vị rượu vang.

Một số nút chai rượu khác

• Zork: Là nút chai rượu bằng nhựa, đóng kín bằng một dải nhựa kín. Điểm đặc biệt của Zork là dải nhựa sẽ cuộn quanh đỉnh chai và dễ dàng mở ra, cũng như đóng lại.
• Vinoseal: Hay còn được gọi là Vinolok. Nút chặn chai rượu dạng thủy tinh. Thế nhưng, sau khi bàn giao cho nhà sản xuất kinh Preciosa của Séc vào năm 2003, Vinoseal được đổi thành nhựa hoặc nhôm để đảm bảo hơn.
• Helix: Là dạng nút chai xoắn ốc. Hiện đang được sản xuất bởi Amorim của Bồ Đào Nha và nhà sản xuất chai thủy tinh Owens tại Illinois.
• Nắp chai vương miệng: Là loại nắp chai được sử dụng phổ biến cho các dòng bia hiện nay. Nắp chai vương mịn được sản xuất theo phương pháp truyền thống để bịt kín chai rượu.

Không ngờ rằng nút chai rượu cũng có đến 1001 kiểu dáng và công dụng đến vậy. Do đó, mỗi loại nút chai sẽ có ưu và nhược điểm khác nhau. Tùy theo mục đích sử dụng mà các nhà sản xuất lựa chọn nút chai rượu phù hợp.